Dag 5: Huacachina - Nazca

Hoogte: 590m.

Nazca-lijnen
Vandaag zetten we onze reis voort naar Nazca en gingen daarmee op weg naar één van de meest mysterieuze plekken van Peru: de Nazca-lijnen.  Het is nog altijd een raadsel hoe de enorme figuren ooit op de bodem van de woestijn zijn uitgetekend. Niemand weet wat de betekenis van de lijnen is en wie ze ooit heeft gemaakt. De persoon die de meeste invloed heeft gehad in het onderzoek naar de lijnen is de Duitse Maria Reiche, een wiskundige die haar hele leven de lijnen heeft bestudeerd. Zij ging ervan uit dat de lijnen een astronomische kalender voor landbouwdoeleinden vormden. Vanaf de uitkijktoren kun je drie van de lijnen bekijken.

Het is moeilijk om het woord 'Nazca' te zeggen zonder het onmiddellijk op te volgen met het woorden 'Lijnen', niet zomaar een verwijzing naar de oude geometrische lijnen die de Nazca woestijn doorkruisen, maar naar de raadselachtige dier geoglyphs die hen begeleiden. Zoals alle grote onverklaarbare mysteries, worden deze grote etsen op de pampa, gedacht te zijn gemaakt door een pre-Inca-beschaving tussen A.D. 450-600, en trekt een variabele fanbase van archeologen, wetenschappers, geschiedenis 'buffs', New Age mystici, nieuwsgierige toeristen aan, en Peruaanse pelgrims op weg naar (of terug uit) Machu Picchu. Vraagtekens hangen nog over de manier waarop ze werden gemaakt en door wie, en de antwoorden zijn vaak zowel wilde speculatie als zuivere wetenschap (aliens? Prehistorische ballonvaarders?). Voor het eerst gedocumenteerd door de Noord-Amerikaanse wetenschapper Paul Kosok in 1939 en uitgeroepen tot Unesco World Heritage plek in 1994, maken de lijnen vandaag de dag tot grootste toeristische attractie van de zuidkust wat betekent dat de kleine anders onbeduidende woestijn stad van Nazca (bevolking 57.500) een beetje een circus kan zijn.

De meest bekende lijnen zijn te vinden in de woestijn 20 kilometer ten noorden van Nazca, en veruit de beste manier om ze te waarderen is met vogelogen te kijken vanuit een sobrevuelo (overvlucht). Dit is wat we morgen dan ook gaan doen! We boeken vandaag nog een vlucht bij Alas Peruanas!

Mirador
We kregen slechts een vaag idee van de lijnen op dit uitkijkpunt op Carr Panamericana Sur 20 kilometer ten noorden van Nazca, waarbij je schuin op drie figuren keek: de hagedis, boom en de handen (of kikker, afhankelijk van je standpunt). Het is ook een les in de schade waarvoor de lijnen zo kwetsbaar zijn: Carr Panamerica Sur loopt pal door de staart van de hagedis, die van dichtbij alleen maar lijkt uitgewist. Waarschuwingsborden van landmijnen zijn een herinnering dat het lopen op de Lijnen ten strengste verboden is. Het richt onherstelbare schade aan, en bovendien kun je niets zien wanneer je op de grond staat.

Museo Maria Reiche
Toen Maria Reiche, de Duitse wiskundige en lange termijn onderzoeker van de Nazca-lijnen, stierf in 1998, werd haar huis, die 5 kilometer ten noorden van de Mirador langs Carr Panamericana Sur staat, omgetoverd tot een klein museum. Hoewel teleurstellend schaars in informatie, konden we zien waar ze woonde, te midden van de rommel van haar instrumenten en obsessieve schetsen, en eer betuigen aan haar graf.  

Afgelegen bezienswaardigheden

Chauchilla Begraafplaats
Even buiten Nazca bezochten we nog een bijzondere plek: de Chauchilla begraafplaats. Er werd gezegd dat het zou voldoen aan alle driften waarin je oude botten, schedels en mummies moet zien. Hier zag je namelijk mummies en allerlei overblijfselen uit de Nascaperiode, die door de extreme droogte zeer goed bewaard zijn gebleven. Daterend uit de Ica - Chinca cultuur rond het jaar 1000, werden de mummies, tot voor kort, lukraak verspreid over de woestijn, achtergelaten door plunderende grafrovers. Nu zijn ze te zien zorgvuldig gerangschikt in een tiental graven, hoewel kleding fragmenten en scherven aardewerk en botten nog steeds op de grond buiten het afgebakende parcours te vinden zijn. Indrukwekkend, maar ook een beetje luguber!

 De Nazca-lijnen: Oude mysteries in het zand
Verspreid over een ongelooflijke 500 vierkante kilometer van dorre, met rotsen bezaaide vlakte in de Pampa Colorada (Rode vlakte), blijven de Nazca-lijnen één van 's- werelds grootste archeologische mysteries. Bestaande uit meer dan 800 rechte lijnen, 300 geometrische figuren (geoglyphs), en geconcentreerd in een relatief  klein gebied, zo'n 70 spectaculaire dierlijke en plantaardige tekeningen (biomorphs), zijn de Lijnen bijna niet te zien vanaf de grond. Het is slechts in bovenaanzicht te zien dat zij hun opvallende netwerk van enorm gestileerde figuren en kanalen vormen, waarvan vele uitstralen vanuit een centrale as. De figuren zijn meestal geëtst in enkele doorlopende lijnen, terwijl de allesomvattende geoglyphs perfecte driehoeken, rechthoeken of rechte lijnen vormen lopende door enkele kilometers woestijn. 
De Lijnen werden gemaakt door eenvoudigweg de donkere zongebakken stenen van het oppervlak te verwijderen en ze aan weerszijden van de lijnen te stapelen, waardoor de lichtere, met poedervormig gips beladen bodem bloot kwam te liggen. De meest uitgewerkte ontwerpen vertegenwoordigen dieren, waaronder een 180m lange hagedis, een aap met een extravagant gekrulde staart, en een condor met een spanwijdte van 130m. Er is ook een kolibrie, een spin en een intrigerend persoon met een uilenhoofd op een heuvel, in de volksmond aangeduid als een astronaut vanwege het goudviskom-vormige hoofd, hoewel sommige van mening zijn dat het een priester met het hoofd van een mystieke uil is.
Eindeloze vragen blijven. Wie maakte de Lijnen en waarom? En hoe hebben ze geweten wat ze aan het doen waren, omdat de Lijnen alleen goed kunnen worden gewaardeerd vanuit de lucht? Maria Reiche (1903-1998), een Duitse wiskundige en lange tijd onderzoeker van de Lijnen, had als theorie dat ze werden gemaakt door de Paracas en de Nazca culturen tussen 900 voor Christus en 600 na Christus, met enkele toevoegingen door de Wari van de hooglanden in de 7de eeuw. Ze beweerde ook dat de Lijnen een astronomische kalender waren ontwikkeld voor agrarische doeleinden, en dat ze in kaart werden gebracht door het gebruik van geavanceerde wiskunde (en een lang touw). Echter, de handvol groeperingen die Reiche ontdekte tussen de zon, sterren en Lijnen waren niet genoeg om wetenschappers te overtuigen.
Later had de Engelse documentairemaker Tony Morrison de hypothese dat de Lijnen loopbruggen waren die huacas (plekken van ceremoniële betekenis) verbonden. Een iets meer surrealistische suggestie van ontdekkingsreiziger Jim Woodman was dat de Nazca mensen wisten hoe heteluchtballonnen te bouwen en dat zij, in feite, de Lijnen vanuit de lucht observeerden. Of, als je auteur George Von Breunig gelooft, vormden de Lijnen een gigantische atletiekbaan.
Een meer down-to-earth theorie, gezien de waarde van het water in de zonovergoten woestijn, werd voorgesteld door antropoloog Johann Reinhard, die geloofde dat de Lijnen betrokken waren bij de berg aanbidding en een vruchtbaarheids/water cult. Recent werk van de Swiss-Liechtenstein-Foundation (SLSA; http://www.slsa.ch) waren het erover eens dat ze gewijd waren aan de verering van water, en het is dus ironisch dat hun theorie over de ondergang van de Nazca suggereert dat het niet te wijten was aan droogte maar aan destructieve regenval veroorzaakt door een fenomeen zoals El Niño!
Het enige dat zeker is, is dat wanneer de Nazca hun uitgestrekte woestijn thuisland in een uitgebreide kunst canvas omtoverden, zij ook een debat begonnen dat archeologen bezig zal houden voor vele decennia, zo niet eeuwen.

Cantallo Aquaducten
Ongeveer 2 km verder van de Pardeones ruïnes zijn de 30 - plus ondergrondse Cantallo aquaducten, die nog steeds in orde en van essentieel belang zijn in de irrigatie van de omliggende velden. Het was eens mogelijk om de aquaducten binnen te gaan via de spiraalvormige ventanas (openingen), die de lokale mensen gebruiken om de aquaducten elk jaar schoon te maken, nu is de toegang helaas verboden; in plaats daarvan kun je nota van het uitzonderlijke metselwerk van de Nazca's nemen van buiten. Nadat we vanaf deze spiraalvormige openingen de zonsondergang hadden gadegeslagen, gingen we eindelijk op weg naar ons hotel: Hotel Oro Viejo. 

Dit charmante hotel behoudt een familiale sfeer en beschikt over ruime, goed ingerichte kamers, een gezellige gemeenschappelijke lounge, een prachtig onderhouden tuin en zelfs een souvenirwinkel. Na de koffers gedumpt te hebben, gingen ik en mijn vaste volgers ;) op zoek naar het Europees Peruviaanse restaurant Via La Encantada! Het beste restaurant in de 'Boulevard' (Bolognesi). La Encantada schittert in het stoffige centrum van Nazca met goed geplaatste wijn displays, goede koffie (zeldzaam in Peru) en beleefd en vriendelijk bedienend personeel. Het uitgebreide menu mengt Europees voedsel (pasta etc.) met Peruaanse favorieten. Een geschikte plaats voor een lekker wijntje! Salud! op de vlucht boven de Nazca-lijnen voor morgen!